Szacowanie start suszowych - na podstawie aplikacji "zgłoś szkodę rolniczą"

Systemem Monitoringu Suszy Rolniczej zajmuje się w Polsce Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) w Puławach. Dane dotyczące wystąpienia na danej działce i w danej uprawie szkód w wyniku suszy i ich wysokości są przekazywane do aplikacji "Zgłoś szkodę rolniczą", na podstawie której generowany jest protokół oszacowania szkód.

Dane z aplikacji są o tyle ważne, że na jej podstawie określona zostaje wysokość strat, a co za tym idzie wielkość pomocy. Ogłoszenie przez IUNG zagrożenia suszą jest też podstawą do ewentualnego powołania komisji suszowych. Te powołuje wojewoda, także na podstawie ogłoszenia przez IUNG stanu zagrożenie suszą.

W ocenie obecnych na wtorkowym posiedzeniu sejmowej komisji rolnictwa przedstawicieli rolników, aplikacja działa źle. Często nie pokazuje niedoborów wody, podczas gdy faktycznie na polach jest susza. "Instrumenty, które zaczęliśmy wykorzystywać do oceny suszy są niewystarczające, a nawet błędne - mam na myśli aplikację suszową. Aplikacja suszowa nie tylko nie działa, ale generuje niewłaściwe wyniki, z jednej strony część rolników może być beneficjentem, z drugiej strony wiele gospodarstw na tym traci" - mówił Krzysztof Olejnik z Oddolnego, Ogólnopolskiego Protestu Rolników.

Zdaniem Olejnika, aplikacja nie uwzględnia wielu parametrów np. hydrogeologicznych, poziomu wód gruntowych, metodyka jest niewłaściwa, pokazywany jest zbyt mały obszar z niedoborem wody - wymieniał. Podkreślił, że rolnicy domagają się wyłączenia aplikacji suszowej, a w zamian powoływanie do szacowania szkód tzw. komisji suszowych, których ocena będzie bardziej rzetelna.

Szef Zakładu Biogospodarki i Agrometeorologii IUNG dr Jerzy Kozyra odnosząc się do wypowiedzi rolników poinformował, że do oceny stopnia zagrożenia suszą wykorzystywane są 172 stacje meteorologiczne, należące do IUNG i samorządu rolniczego, a także stacje Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej i Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych. Ponadto IUNG współpracuje z uniwersytetami w zakresie wymiany danych. "Rozkład opadów szacujemy na bazie radarów, dane te są doprecyzowywane na podstawie danych ze stacji meteorologicznych" - zaznaczył Kozyra.

Wyjaśnił, że aplikacja suszowa wykorzystuje jeden wskaźnik - Klimatyczny Bilans Wodnego, który nie uwzględnia m.in. praktyk rolniczych w gospodarstwie, ale "jest aplikacją obiektywną". Przyznał, że jest to rozwiązanie uproszczone. "Zgadzamy się, że aplikacja wymaga poprawy i uszczegółowienia" - stwierdził Kozyra.

Krajewski odnosząc się do prośby o powołanie komisji szacujących, powiedział: "sprawdzimy, czy jest taka możliwość". Do pracy w takich komisjach są delegowani pracownicy ODR, Izb Rolniczych i urzędu gminy, nie dostają oni wynagrodzenia, a często wykonywanie pracy wiąże się z wykorzystywaniem własnego samochodu.

Wiceminister poinformował, szacowaniu tegorocznych szkód spowodowanych zjawiskami pogodowymi, głównie przymrozkami - powołano 397 komisji, z czego 17 zakończyło prace, dotychczas oszacowane szkody w ponad 12,5 tys. gospodarstwach rolnych na powierzchni prawie 60 tys. ha. Oszacowane straty ponad 21 mln zł, w tym 19 mln zł to straty spowodowane przez przymrozki wiosenne.

Zaznaczył, że gospodarstwa, w których oceniono już wysokość szkód mogą ubiegać się o preferencyjny kredyt na wznowienie produkcji, skorzystać z ulgi w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne, czy rozłożenie na raty czynszu dzierżawnego i składek KRUS.

"Po zakończeniu prac komisji szacujących straty, zostanie podjęta decyzja ws. pomocy finansowej z budżetu państwa dla poszkodowanych gospodarstw rolnych" - poinformował. Dodał, że Do Komisji Europejskiej został przesłany wniosek o uruchomienie rezerwy rolnej dla rolników poszkodowanych przez przymrozki wiosenne. (PAP)

awy/ drag/